A. den Doolaard
Vaste collectie
Museum de kleine Arcke telt drie kamers. Eén van de kamers wordt permanent ingeruimd voor een expositie over het leven en werk van A. den Doolaard, de bekende en reislustige schrijver die een groot deel van zijn leven in Hoenderloo woonde.
Als kind had A. den Doolaard in de zomervakantie vaak in Hoenderloo gelogeerd. Hij verbleef dan bij de familie van Rossum in het Noorse landhuis De Arcke, horend bij het Jongenshuis. Van hieruit zwierf hij dagenlang door de omliggende bossen. Na een leven vol zwerven, en terugkerend van een verblijf in Joegoslavie vestigt hij zich hier in 1954.
Van 1954 tot zijn dood in 1994 woonde A. den Doolaard met zijn gezin (vrouw Erie en dochters Milja en Branda) in Hoenderloo.
Bron: website A. den Doolaard
Van de kleindochter van A. den Doolaard hebben we de bergschoenen van Den Doolaard gekregen om tentoon te stellen. Met deze bergschoenen, die loeizwaar zijn, omdat de zolen helemaal van ijzer zijn, heeft hij de Himalaya beklommen.
De kleine Arcke telt drie kamers. Eén van de kamers wordt permanent ingeruimd voor een expositie over het leven en werk van A. den Doolaard, de bekende en reislustige schrijver die een groot deel van zijn leven in Hoenderloo woonde.
Groeiende Collectie.
A den Doolaardmuseum in Hoenderloo en Ochrid blij verrast met aanwinst ‘Oranjehotel’.
Het A den Doolaardmuseum, gevestigd in de Kleine Arcke in Hoenderloo, is blij met het kunnen bemachtigen van het gedicht Oranjehotel, geschreven door de schrijver A den Doolaard in 1944. Het is uitermate moeilijk om een dergelijk document te kunnen bemachtigen. 80 jaar geleden zijn er niet zo heel veel exemplaren van gedrukt, maar gelukkig zijn we er toch in geslaagd, mede door toedoen van Karin Broekema, medebeheerder van het A den Doolaardmuseum in Ochrid, Macedonië. Ook voor dit museum wist Karin nog in het bezit te komen van een exemplaar.
In Hoenderloo hebben we de ambitie uitgesproken om minimaal 1 exemplaar van alle werken van de schrijver Den Doolaard in het museum aanwezig te hebben. Ruim 50 romans, gedichten, essays en (reis)reportages zijn er al aanwezig. We missen alleen nog het gedicht Ballade du jeune marin, de reportage Quatre mois chez les comitadjis, meurtries patentés, en de toneelstukken De waterweg heroverd en De gouden ploeg. We houden ons aanbevolen.
Ton van Zoggel.
Blijvende waardering voor de schrijver A. Den Doolaard.
Goede morgen familie Spoelstra, genodigden, vrijwilligers, overige aanwezigen.
Mijn naam is Ton van Zoggel, ik ben bijna 65 jaar en woon in Rosmalen bij Den Bosch. Sinds 1 juli vorig jaar ben ik gestopt met werken en heb vele vrijwilligersactiviteiten opgepakt, waaronder diverse taken bij het Doolaard museum. Hiervoor kom ik graag enkele keren per jaar vanuit Brabant naar Hoenderloo. Vorig jaar vroeg Gerard Meuleman of ik een verhaal wilde vertellen tijdens deze bijeenkomst vandaag. Na enige twijfel heb ik toch ingestemd. De vraag was of ik wilde vertellen waar mijn fascinatie voor de schrijver Den Doolaard nou vandaan komt.
Als ik daar dan over nadenk moet ik u toch even meenemen naar enkele feiten uit mijn leven. In mijn jonge jeugd bracht ik elke vakantiedag door in de vrachtwagen van mijn oom en kwam in de mooiste gebieden van West-Europa. Maar we bevonden ons ook veel op het snelwegennet. Ik vond het prachtig, lekker vrij, veel zien, geen zorgen. Voor mij stond mijn toekomst vast: ik wilde vrachtwagenchauffeur worden.
Ik ben getrouwd in juli 1982 en ben dus bijna 42 jaar getrouwd. We hebben toen meteen een huis gekocht en daarin wonen we na 42 jaar nog steeds. Ik ben vanaf 1976 tot 1 juli vorig jaar werkzaam geweest in de psychiatrie en ouderenzorg, waarvan 30 jaar in het management. In totaal dus 47 jaar in dezelfde sector, de gezondheidszorg in mijn geval. Verder ben ik 32 jaar actief lid als multifunctioneel vrijwilliger bij onze plaatselijke voetbalclub. Ik kan dit alles kwalificeren als gelijkmatig, loyaal en vasthoudend. Ik heb overigens gewoon mijn vrachtwagenrijbewijs gehaald, want mijn droom om chauffeur te worden bleef ik levend houden. Uiteindelijk is het bij die droom gebleven en werd ik toch gelukkiger in de structuur waarin ik me nu al vele jaren bevind.
Wat heeft dit dan van doen met Den Doolaard? Hij nam op 28 jarige leeftijd ontslag bij zijn werkgever, nam zijn geld van de bank en trok de wijde wereld in, in zijn geval naar Frankrijk. Toen begon een zwervend bestaan, waarin hij zijn creativiteit en fantasie kwijt kon in het schrijven van romans en gedichten en overig werk. Hij beklom bergen, trok naar de Balkan in een tijd dat het politiek nog gevoelig lag, trok met de lokale bevolking op, maar had ook contacten als journalist met hooggeplaatste functionarissen. Kortom, hij stapte van een blijkbaar saai wereldje over naar een enerverend en vooral afwisselend leven waarin hij zijn creativiteit ten volle kon benutten. Een heel andere structuur dus dan hij zich voorstelde toen hij ooit op zijn kantoor in Den Haag begon met werken. De omgekeerde weg dan die in mijn leven.
Dat fascineerde mij. Ik keek op tegen iemand die zo in het leven kon staan, terwijl ik dit zelf ook wel zou willen, maar het niet kon of durfde. Ik zocht toch de veiligheid en structuur in het leven. Om dan toch het avontuur te beleven, kon ik me uitleven in het lezen van de werken van Den Doolaard. Dit proces verliep wel geleidelijk. Aanvankelijk kende ik, zoals velen van ons, Den Doolaard uit de verplichte literatuur op de middelbare school. De Druivenplukkers stond bij iedereen op die lijst. Door de jaren heen en door de gebeurtenissen in de wereld werd mijn interesse in de schrijver den Doolaard steeds verder dominant. Thuis heb ik inmiddels 35 boeken van hem in mijn boekenkast staan. Dat is al meer dan de helft van zijn hele oeuvre. In het museum hebben we de ambitie uitgesproken om minimaal 1 exemplaar van alle werken van Den Doolaard in het museum te hebben staan. Helaas is dat tot heden niet volledig gelukt. We missen nog altijd 5 werken, maar die zijn vrijwel zeker niet meer aan te komen. Wellicht kan 1 van u ons helpen?
De schrijver die we vandaag herdenken was niet alleen schrijver. Hij was ook bekend als politiek activist, vitalist, journalist, bergbeklimmer, anti-atoomwapen lobbyist, reiziger, etc.
Hij leefde vrijwel de hele vorige eeuw en maakte de tijd nog mee dat er weinig toeristen kwamen op de plaatsen waar hij in de 30er jaren al kwam. Er was uiteraard geen mobiele telefoon, geen uitgebreid snelwegennet, geen navigatie, nauwelijks toerisme en al zeker geen massavorm hiervan, etc. Maar hij wilde dit ook niet, voor zover hij het al had kunnen tegenhouden. Contact met de lokale bevolking gaf hem de inspiratie om prachtige boeken te kunnen schrijven, waarbij hij ook zijn fantasie kon ontwikkelen. Door de boeken zoals Oriënt-Express, De herberg met het hoefijzer, De bruiloft der zeven zigeuners en Het land achter Gods rug heb ik het voormalige Joegoslavië leren kennen en beter begrijpen. Nu weet ik waarom de Balkanoorlog in de 90er jaren wel moest uitbreken en waarom, ondanks de toetreding tot de Europese unie van een aantal Balkanlanden, de kans op een herhaling altijd nog aanwezig is. Zonder Den Doolaard had ik dit nooit kunnen begrijpen.
Ik ben bepaald geen literair deskundige, geen wetenschapper, geen criticus. Ik beschouw me een liefhebber van boeken, vooral van het genre waarin Den Doolaard prachtige boeken heeft geschreven. Gaandeweg ben ik gefascineerd geraakt door de schrijver Den Doolaard en de mens Den Doolaard. Misschien kan ik wel stellen dat ik door hem een stukje van mezelf heb ontdekt. Over 2 weken is de schrijver Den Doolaard 30 jaar dood, na een lang leven te hebben geleid. Veel mensen die ik spreek weten niet wie den Doolaard was, laat staan dat ze 1 van zijn werken kunnen noemen of beschrijven. Ik schrik daar dan van, maar tegelijkertijd weet ik dat alles voorbij gaat nadat het zijn plaats in de tijd heeft gekregen. Het stukje wat ik dan bij mezelf heb ontdekt is dat ik het verhaal zo lang mogelijk moet vertellen, wat anderen daar dan ook van vinden. Dat past bij mij als persoon en dat heeft Den Doolaard ten volle verdiend. Dat is mijn fascinatie voor deze boeiende man en schrijver.
Dank u wel.
Geslaagde Memorial Dag voor A den Doolaard in Hoenderloo.
“Nou Pap, nu heb je toch mooi een eigen pad”, zei Branda Spoelstra nadat ze het straatnaambord onthuld had, tegenover het Den Doolaard-museum in Hoenderloo.
Museum De Kleine Arcke, zoals het officieel heet, heeft 25 jaar na de dood van één van ’s Nederlands meest bekende schrijvers een feestelijke herdenking georganiseerd. Hij woonde van 1954 tot zijn dood in 1994 in Hoenderloo. Het pad tussen het museum en de begraafplaats waar hij rust, is nu naar hem vernoemd.
Een kleine 100 bezoekers kwamen deze warme zondagmiddag op de festiviteiten af. A. den Doolaard, pseudoniem van Bob Spoelstra, is vooral bekend om zijn gedichten en reisverhalen door de Balkan. Daarom vertolkte Balkanorkest Zadar buiten op een platte kar met zigeunermuziek één van de boeken van Den Doolaard: “De bruiloft der zeven zigeuners”. Ondertussen kon het publiek genieten van gratis overheerlijke zoete en hartige hapjes en drankjes uit de Balkan, bereid door een enthousiaste groep Bosnische dames. Samira van Klub Bosna uit Arnhem legt uit dat zij de volledige opbrengst van de donaties schenken aan stichting Proplan, dat een zorgcentrum bouwt voor weduwen van Srebrenica in Bosnië. “De opbrengst is boven verwachting. We hebben vandaag 510 euro opgehaald en in totaal zitten we nu op 1100 euro!” De Krimdansers uit Hoenderloo waren ook van de partij. Zij hadden maandenlang geoefend voor hun presentatie van bijpassende volksdansen.
Naast het podium voor het orkest was voor de dansers op het grasveld een tweede podium geplaatst. Organisator Gerard Meuleman grapte: “wij zijn het kleinste museum met twee podia”.
Meuleman vertelt ook nog wat anekdotes die afgelopen week op een verhalendag in het museum door dorpelingen verteld zijn. Zo moest dochter Branda ten overstaan van iedereen bekennen dat zij samen met een vriendinnetje de helft van de vleeswaren had opgegeten die ze als bestelling moest ophalen bij de slager. En dat de gehele familie Spoelstra in het dorp tot ergernis van de dochters werd aangesproken als Den Doolaard. Maar de meeste tongen kwamen los toen verteld werd dat alle jongens in het dorp verliefd waren op de dochters Spoelstra.